Marcel Thelen werkte van 1983 tot aan zijn pensioen in 2015 als hogeschoolhoofddocent terminologie en vertalen aan de Vertaalacademie Maastricht. Van 2007 tot 2012 was hij Hoofd Opleiding. Daarvoor werkte hij van 1980 tot 1983 als wetenschappelijk onderzoeker bij de afdeling WNT van het Instituut voor Nederlandse Lexicologie in Leiden. Hij promoveerde in 2011 aan de VU Amsterdam op het proefschrift The Structure of the Lexicon. Incorporating a cognitive approach in the TCM lexicon, with applications to lexicography, terminology and translation.
Vanaf 1990 organiseerde hij samen met het Institute of English van de Universiteit van Łódź (Polen) het vijfjaarlijkse International Maastricht-Łódź Duo Colloquium on “Translation and Meaning”.
Hij was hoofdredacteur van de corresponderende boekserie Translation and Meaning.
Van 2004 tot 2006 was hij voorzitter van de NEN-commissie voor vertaaldiensten (t.b.v. de Europese norm EN 15038 voor vertaaldiensten) en werkte daarna mee aan de totstandkoming van ISO 17100.
Hij is oprichter en nog steeds voorzitter van het OVN (Overleg Vertaalopleidingen Nederland) en van het PSTEVIN (Platform Sector Tolken en Vertalen in Nederland).
Hij is al sinds 2004 lid van het bestuur van NL-Term, eerst als interim-voorzitter, daarna als voorzitter en vicevoorzitter en vanaf 2019 deelt hij het voorzitterschap met Joost Buysschaert.
Hij heeft publicaties op zijn naam staan op het gebied van o.a. vertalen, theoretische en vertaalgerichte terminologie, en kwaliteitsbeoordeling. Hij heeft samen met Willy Martin de redactie verzorgd van het boek Vak-taal . Van Achterhand tot Zwavelgeel elfenbankje (Amsterdam University Press, 2017).